काठमाडौँ।
काभ्रेको धुलिखेलस्थित काठमाडौँ विश्वविद्यालयमा शुक्ररबारदेखि २५औँ अन्तर्राष्ट्रिय बहुजातीय साहित्य सम्मेलन सुरू भएको छ।
काठमाडौँ विश्वविद्यालय र बहुजातीय साहित्य सम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय संस्था ‘द सोसाइटी फर द स्टडी अफ द मल्टि इथ्निक लिटरेचर अफ द वर्ल्ड (MELOW)’ को संयुक्त आयोजनामा २०८१ असोज ११ गते शुक्ररबारदेखि सुरू भएको सम्मेलन १३ गते (सेप्टेम्बर २७ देखि २९, २०२४) सम्म तीन दिन चल्नेछ।
विश्व साहित्यमा मानव र प्रकृतिबिचको सम्बन्धलाई शूक्ष्म विश्लेषण र समालोचना गर्ने उद्देश्यकासाथ विश्वभरका सांस्कृतिक साहित्य अनुसन्धाता, लेखक, प्राध्यापक, समीक्षक र विद्यार्थीहरू सदस्य रहने अन्तर्राष्ट्रिय संस्था मेलो (MELOW) सन् १९९७ मा स्थापना भएको विद्वत्-सञ्जाल हो । प्राध्यापक मञ्जु जाइड्का, जो आफै पनि प्रतिष्ठित शैक्षिक व्यक्तित्व र MELOW कीअध्यक्ष हुनुहुन्छ। सम्मेलनको उद्घाटन कार्यक्रममा बोल्दै उहाँले नेपालमा सम्मेलन भएकोप्रति खुसी व्यक्त गर्नुभयो। उहाँ भारतबाट विद्वानहरूको टोलीसहित नेपाल आउनु भएको हो।
त्यसैगरी सम्मेलनको उद्घाटन कार्यक्रममा प्राध्यापक बिजय केसी, प्राध्यापक मनप्रीत कौर, प्राध्यापक हेमराज काफ्ले, नारायण निरौला, प्राध्यापक कृष्णन उन्नी लगायतले धारणा राख्नु भएको थियो। त्यसैगरी सम्मेलनमा शनिबार मुख्य वक्ता (कि नोट स्पिकर)का रुपमा अम्मराज जोशी हुनुहुन्छ।
‘मेलो (MELOW)’ सम्मेलनमा साहित्य र प्राकृतिक परिवेशको सम्बन्धलाई प्रगाढ रुपले चित्रण गर्दै प्राकृतिक परिवेशको बुझाइले मानव जीवनमा के-कस्ता प्रभाव पार्छन् भन्नेलगायत छलफलका विषय समावेश गरिएको छ। यो अन्तर्राष्ट्रिय साहित्यिक सम्मेलनमा करिब ८० राष्ट्रिय र एक सय २० अन्तर्राष्ट्रिय गरी जम्मा दुई सय सहभागीहरू हुनुहुन्छ भने करिब एक सय २० वटा कार्यपत्रहरू प्रस्तुत हुनेछन्। सम्मेलनमा साहित्य र यसको प्रकृतिसँगको सम्बन्धमा केन्द्रित रहेर प्रा. कृष्णचन्द्र शर्मा, प्रा. आनन्द शर्मा, प्रा.रामचन्द्र पौडेल र प्राध्यापक जीवलाल सापकोटा लगायतको समूहको छलफल(Panel Discussion) विशेष आकर्षणका रूपमा रहेको छ।
प्रस्तुत कार्यपत्रहरूले वातावरण, पहिचान, आध्यात्मिकता, काल्पनिकता, वन-बाटिका, वन्यजन्तु तथा प्राकृतिक दृश्य र सौन्दर्य जस्ता उप-शिर्षकहरूमा भएका अनुसन्धानहरूको चर्चा गर्दै साहित्यिक कृति र जनजातीय परम्पराहरूको विभिन्न पृष्ठभूमिलाई उजागर गर्नेछ। सम्मेलनमा पहाड र पर्वतारोहण, समतल क्षेत्र र सम्भावनाहरू, मरुभूमि, उजाडपन, रहस्य, जोखिम, नदी र तिनिहरूका प्रतिबिम्बहरू, महासागरहरू तथा नियात्रा जस्ता विषयहरू समेत समेटिएका छन्।
सम्मेलनले साहित्य, संस्कृति लगायत परिस्थिति र परिवेशको सम्बन्धलाई नयाँ बौद्धिक दृष्टिकोणबाट हेर्दै मानव, संस्कृति र पर्यावरणको सम्बन्धको खोज र विश्लेषणमा नयाँ दिशा दिने विश्वास लिइएको छ। यसका अलावा मान्छेहरुको आधुनिक प्रविधिसँग बढिरहेको निकटताबीचको सम्बन्धर विश्वभर फैलिएको व्यवसायिकीकरणको बढ्दो प्रभावलाई समेत सम्मेलनले प्राथमिकता दिएको छ।
त्यसैगरी यस्ता सम्बन्धहरूलाई नयाँ दृष्टिकोणबाट पुन: समीक्षा गर्न समेत यो सम्मेलनले उत्प्रेरित गर्नेछ। ‘मेलो (MELOW) अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन’ले देश-विदेशमा रहनुहुने विद्वानहरूलाई छलफलमा समेटेर नयाँ प्रवृत्तिहरूबीच देखापर्ने बौद्धिक जिज्ञासा, अन्तरक्रिया र बहसको संस्कृति विकास गर्दै विद्यमान विचारधारा र साहित्यिक सिद्धान्तहरूको दायरालाई मजबुत बनाउने विश्वास लिइएको छ।
