बागलुङ ।
बागलुङ जिल्लामा उत्पादन हुने बहुगुणी फल किबीले अन्य जिल्लाका ठूला बजारमा खपत पाउन थालेको छ। भकुण्डे, बिहुँ, बडिगाड, ढोरपाटन, निसीखोला, र दुदिलाभाटी लगायतका स्थानमा किबी उत्पादन बढ्दै जाँदा काठमाडौँ, बुटवल, पोखरा, र नारायणगढजस्ता ठूला शहरमा यसको माग उच्च रहेको छ।
काठेखोला गाउँपालिका–५ बिहुँका किसान खिमानन्द कँडेलले आफ्नो १२ रोपनी क्षेत्रफलमा उत्पादित किबी बुटवल र काठमाडौँमा बिक्री गर्न थालेका छन्। उनले दुई वर्षदेखि किबी खेतीलाई व्यावसायिक रूपमा अगाडि बढाउँदै आएका छन्। यस वर्ष उनले एक हजार केजी किबी ठूला शहरमा बजारीकरण गर्न सफल भएको बताएका छन्।
किबी उत्पादन र मूल्यको अवस्था
एकपटक लगानी गरेपछि वर्षौँसम्म उत्पादन दिन सक्ने किबीप्रति बागलुङका किसानको आकर्षण बढिरहेको छ। यद्यपि, किबीको मूल्यमा गिरावट आएको छ। केही वर्षअघि प्रतिकेजी रु ६ सयमा बिक्री हुने किबी अहिले रु ३ सयमा झरेको छ। किसानहरूका अनुसार मूल्य घटे पनि किबीको माग बढिरहेकोले उनीहरू उत्साहित छन्।
बाँझो जमिनको सदुपयोग
बसाइँसराइ र जनशक्तिको अभावले खेतीयोग्य जमिन बाँझो रहने समस्या बढिरहेका बेला किबी खेती बाँझो जमिनको सदुपयोग गर्ने उत्कृष्ट माध्यम बनेको छ। काठेखोला–७ का वडाध्यक्ष प्रेम लामिछानेका अनुसार, किबी उत्पादनले स्थानीय किसानलाई आर्थिक रूपमा सशक्त बनाउन मद्दत गरेको छ।
ठूला बजारमा माग र स्वास्थ्य लाभ
किबीले गर्भवती महिला, रक्तचाप, मुटुका बिरामी, र रुघाखोकीको उपचारमा विशेष फाइदा पुग्ने भएकाले बजारमा यसको माग उच्च रहेको स्वास्थ्यकर्मीहरूले बताएका छन्। यस्तै, निसीखोला–४ की लीला घर्तीले आफ्नो १२ रोपनी क्षेत्रफलमा उत्पादन गरेको किबी सिधै बुटवलमा बिक्री गर्दै आएकी छन्।
स्थानीय उत्पादनले प्रतिस्थापन गर्यो आयात
केही वर्षअघि बाहिरी जिल्लाबाट ल्याएर बिक्री गरिने किबी अब स्थानीय रूपमा नै उत्पादन हुन थालेपछि फलफूल व्यवसायीहरूलाई सहज भएको छ। अहिले बागलुङका गाउँगाउँमा उत्पादित किबी ठूला शहरका बजारमा पठाउन भ्याइनभ्याई भएको छ।
किबी खेतीमा भविष्य
स्थानीय वडाध्यक्ष राजु थापाका अनुसार, किबी खेतीले बागलुङ जिल्लाका किसानलाई आत्मनिर्भर बनाउन र खेतीयोग्य जमिनको उचित प्रयोग गर्न महत्वपूर्ण भूमिका खेलिरहेको छ। बजारमा बढ्दो मागले किबी खेतीलाई दीर्घकालीन रूपमा फस्टाउने सम्भावना रहेको स्थानीयको विश्वास छ।