दाङ ।

तुलसीपुर, दाङ – पछिल्लो समय तुलसीपुर उपमहानगरपालिका–१९ स्थित छिल्लीकोटमा आउने पर्यटकहरूको सङ्ख्या उल्लेखनीय रूपमा बढ्दै गएको छ। १५/१६औँ शताब्दीमा राजा मेघनाथ शाहले शासन गरेको यो ऐतिहासिक स्थल पर्यटकहरूको आकर्षणको केन्द्र बन्दै गएको स्थानीय प्रवीर पुनले बताएका छन्।

“बेलझुण्डी र सङ्ग्राम ब्यारेक हुँदै दुईवटा सडक मार्ग प्रयोग गरेर पर्यटकहरू यहाँ आइरहेका छन्। त्यहाँबाट सात किलोमिटरको यात्रा तय गरेपछि छिल्लीकोट पुगिन्छ,” पुनले भने, “छिल्लीकोट जाने पर्यटन मार्ग अहिले कालोपत्र भइरहेको छ। यसले यात्रा अझ सहज बनाउनेछ र पर्यटकहरूको सङ्ख्या झन् बढ्नेछ।” हाल दैनिक एक हजार ५०० पर्यटकहरूले यो क्षेत्रको अवलोकन गरिरहेको उनले जानकारी दिए।

छिल्लीकोटमा निर्माण गरिएको भ्यूटावर, कालिका–मालिका मन्दिर, राजा बसेको दरबारको भग्नावशेष, छिल्लीकोटबाट देखिने सिस्ने, धौलागिरिलगायतका हिमाल, दाङका फाँट तथा सल्ल्यान, रोल्पा, रुकुमका पहाडी भेगहरू यहाँको प्रमुख आकर्षण हुन्। साथै, मालागिरि पहाड, जिपलाइनजस्ता सुविधा पर्यटकहरूका लागि थप रोचक बनेका छन्।

नेपालमा रहेका तीन प्रमुख ‘गिरि’ मध्ये पूर्णागिरि भारतमा, चन्द्रागिरि काठमाडौँमा, र मल्लागिरि छिल्लीकोटमा पर्दछ। यही विशेषताका कारण पनि यहाँ पर्यटकहरूको आकर्षण बढिरहेको छ। कालिका र मालिका मन्दिरसम्म पुग्न सहज बनाउन सिँढी निर्माण गरिएको छ।

यस क्षेत्रमा केबलकार निर्माणका लागि सम्भाव्यता अध्ययन सम्पन्न भइसकेको छ भने प्याराग्लाइडिङको सफल परीक्षणसमेत भइसकेको छ। यी पूर्वाधारहरू निर्माण भएमा छिल्लीकोट नेपालकै प्रमुख धार्मिक तथा पर्यटकीय गन्तव्य बन्ने विश्वास स्थानीय बासिन्दाहरूको छ।

नेपाल एकीकरणका क्रममा राजेन्द्र लक्ष्मीदेवी शाह गद्दीमा हुँदा पृथ्वीनारायण शाहका भाइ बहादुर शाहले छिल्ली राज्य नेपालमा गाभेको बताइन्छ। विसं २००६ सम्म यहाँबाट मालपोत कार्यालय सञ्चालन भएको इतिहास बताइन्छ, जसले यसको ऐतिहासिक महत्व झल्काउँछ।

पर्यटकीय विकासका लागि यहाँ सातमूलेबाट लिफ्टिङ प्रणालीद्वारा पानी आपूर्ति गरिएको छ भने नेपाल प्रहरीले शान्ति सुरक्षाको व्यवस्था गरिरहेको छ।

“यस क्षेत्रको व्यवस्थापनका लागि पहल भइरहेको छ। पूर्वाधार विकास र प्रचारप्रसार भएमा पर्यटन प्रवर्द्धन हुनेछ र स्थानीयवासी प्रत्यक्ष लाभान्वित हुनेछन्,” स्थानीय प्रवीर पुनले बताएका छन्।