गणतन्त्र कोरिया सरकारको सहयोगमा कोरियामा रोजगारीको अनुभव लिएका आप्रवासीहरुलाई नेपालमा उद्यमशीलता विकास गर्न प्रेरित गर्ने कार्यक्रम सञ्चालनमा रहेको छ। यसैक्रममा, कोरियाली अन्तर्राष्ट्रिय सहयोग एजेन्सी (KOICA) द्वारा आयोजित ‘नेपाल आप्रवासी कामदार उद्यमशीलता प्रतियोगिता’ सफलतापूर्वक सम्पन्न भएको छ। उक्त प्रतियोगिता फेब्रुअरी ७ तारिख, शुक्रबारका दिन ललितपुरस्थित स्क्वायर होटलमा सम्पन्न भएको थियो।

कोरिया सरकारले कोरियामा रोजगारीको अनुभव लिई नेपाल फर्किएका व्यक्तिहरुको स्थिर पुनर्वास सुनिश्चित गर्न ‘केहामी परियोजना’ को एक हिस्सा रूपमा यो कार्यक्रम आयोजना गरेको हो। परियोजना सञ्चालन भइसकेपछि, नेपाली आप्रवासी कामदारहरूको उद्यमशीलता क्षमतालाई सुदृढ गर्दै नौ जना उत्कृष्ट सहभागीहरूको उद्यमशीलता विचारहरू प्रस्तुत गर्ने प्रतियोगिता आयोजना गरिएको थियो। कार्यक्रममा कोरियाको आधारभूत उद्यमशीलता शिक्षण पाठ्यक्रम, नेपालको वस्तुगत अवस्थालाई उपयोगी बनाउने पाठ्यक्रम, इन्क्युबेशन, तथा स्टार्टअपसम्बन्धी विषयहरू समावेश गरिएका थिए।

सन् २०२२ देखि, कोरिया सरकारले नेपाली आप्रवासी कामदारहरूलाई रोजगारी तालिमदेखि व्यवसाय सुरु गर्न आवश्यक सहायता प्रदान गर्न कुल ८० लाख अमेरिकी डलरको बजेट लगानी गर्दै आएको छ। यस परियोजनाले उद्यमशीलता तालिम पूरा गरेका स्टार्टअपहरूलाई वित्तीय सहायता र स्टार्टअप पूँजी (ऋण) प्रदान गर्ने लक्ष्य राखेको छ। परियोजना सञ्चालन गर्न कोइकाले नेपाल सरकारको श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालय, कृषि विकास बैंक, द ब्रिज इन्टरनेशनल, कोरिया फेडरेशन अफ कम्युनिटी क्रेडिट कोअपरेटिभ, र एमवाई एससी जस्ता संस्थाहरूसँग सहकार्य गरेको छ।

प्रतियोगितामा नेपालस्थित कोरियाली राजदूत पार्क थेयङ, नेपाल सरकार श्रम-रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयका सहसचिव निश्चल राज पाण्डे, कोइका नेपाल कार्यालय प्रमुख खोङ मुहन, तथा नेपाल स्टार्टअप इकोसिस्टमका अन्य प्रमुख व्यक्तित्वहरू र सदस्यहरू सहित करिब १५० जनाको उपस्थिति रहेको थियो। कार्यक्रममा राजदूत पार्क थेयङले कोरियामा रोजगारको अनुभव लिई नेपाल फर्किएका कामदारहरूलाई आफ्नै व्यवसाय सुरु गर्ने चुनौती स्वीकार गर्न प्रोत्साहित गर्दै आफ्नो शुभकामना मन्तव्य व्यक्त गरे। त्यसैगरी, सहसचिव पाण्डेले नेपालको उद्यमशीलता सम्भावनाको सही उपयोग गर्न नेपाल सरकारले निरन्तर पहल गर्ने धारणा व्यक्त गरे।

प्रतियोगितामा सहभागी नौ जना उद्यमीहरूले आफ्ना व्यवसायिक मोडेलहरू प्रस्तुत गरे। उनीहरूले कोरियामा हासिल गरेको सीप, ज्ञान र क्षमताको प्रयोग गर्दै नेपाल फर्केपछि सफल उद्यमशीलताका उदाहरणहरू प्रस्तुत गरेका थिए। प्रतियोगिताबाट पाँच जना उत्कृष्ट उद्यमी छनोट गरिएको थियो, जसमा शन्तोष दाहालले प्रथम स्थान प्राप्त गर्दै ५० लाख कोरियन वन (ने.रु. ५ लाख) पुरस्कार जिते। दोश्रो पुरस्कार दिल बहादुर तामाङले प्राप्त गरे भने तेस्रो पुरस्कार राजेन्द्र बस्यालले जिते। अन्य विजेताहरूले पनि व्यवसाय सञ्चालनका लागि नगद पुरस्कार प्राप्त गरेका छन्।

कोरिया सरकारले विगत १५ वर्षदेखि नेपाललाई प्रमुख विकास साझेदार देशका रूपमा निर्धारण गर्दै स्टार्टअप इकोसिस्टम निर्माण तथा आर्थिक विकासलाई प्रवर्द्धन गर्ने विभिन्न परियोजनाहरू सञ्चालन गरिरहेको छ। विशेषगरी, २०२४ मा कोरिया-नेपाल कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापनाको ५०औं वार्षिकोत्सवको अवसरमा, कोरियाबाट फर्किएका २६ जना सफल उद्यमीहरूको कथाहरू समेटिएको पुस्तक प्रकाशन गरिएको थियो।

नेपाल सरकारले पनि देशमा रोजगारी सिर्जना गर्न तथा अर्थतन्त्रको विकास गर्न उद्यमशीलतालाई प्रवर्द्धन गर्दै आवश्यक नीतिहरू बनाई कार्यान्वयन गरिरहेको छ। स्टार्टअपहरूको माध्यमबाट आर्थिक विकासमा कोरियाको अनुभव नेपालमा लागू गर्ने प्रयास भइरहेको छ, जसमा कोरियाली सरकारको सहयोगले महत्वपूर्ण योगदान पुर्याउने अपेक्षा गरिएको छ।