काठमाडौं ।

 विभिन्न समयमा चोरी भएर अमेरिका पुगेका २१ वटा पुरातात्त्विक महत्वका मूर्तिहरू नेपाल फर्काइएका छन्। संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री बद्री पाण्डेले ती मूर्तिहरू पाटन सङ्ग्रहालय र राष्ट्रिय सङ्ग्रहालयलाई हस्तान्तरण गरेका हुन्।

हस्तान्तरण कार्यक्रममा मन्त्री पाण्डेले नेपालबाट चोरी भएर जुनसुकै मुलुकमा पुर्‍याइएका सम्पदाहरू फिर्ता ल्याउन नेपाल सरकार प्रतिबद्ध रहेको बताए। उनले भने, “हाम्रा सम्पदाहरू जहाँ पुगे पनि नेपालीहरूले तिनलाई चिन्छन् र तिनको महत्व बुझ्छन्। नेपालीहरूकै सक्रियतामा यी सम्पदाहरू फिर्ता ल्याउने काम भइरहेको छ।”

मन्त्री पाण्डेले विगतमा नेपालका महत्वपूर्ण पुरातात्त्विक मूर्तिहरू कसरी विदेश पुगे भन्ने विषयमा प्रश्न उठाउँदै, शक्तिशाली व्यक्तिहरूको संलग्नतामा मूर्तिहरू चोरी गरी ठूला सेटिङमार्फत विदेश पुर्‍याइएको उल्लेख गरे। उनले अब गएका सम्पूर्ण मूर्तिहरू नेपाल फर्काइने प्रतिबद्धता जनाउँदै भने, “चोरी भएका सम्पदाहरू तिनै स्थानमा प्रतिस्थापन गरिनेछन्।”

संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयअन्तर्गतको पुरातत्त्व विभागका अनुसार हालसम्म बेलायत, अस्ट्रिया, अमेरिका, चीन, भारत, जर्मनी, अष्ट्रेलिया र इटलीबाट १७७ थान पुरातात्त्विक महत्वका मूर्तिहरू तथा कलात्मक वस्तुहरू फिर्ता ल्याउने प्रयास भइसकेको छ।

नेपाल सरकारले अमेरिका, फ्रान्स, बेलायत, चीन, अस्ट्रिया, अष्ट्रेलिया लगायतका मुलुकहरूसँग कूटनीतिक पहल गर्दै चोरी भएका मूर्तिहरू फिर्ता ल्याउने कार्यलाई तीव्रता दिएको छ। मन्त्रालयका अनुसार हालसम्म अमेरिका मात्रबाट १०४ पुरातात्त्विक महत्वका वस्तुहरू नेपाल फर्काइसकिएको छ।