दाङ ।

दाङको तुलसीपुर उपमहानगरपालिका वडा नं ४ स्थित जनचेतना आमा समूहका महिलाले नौमती बाजाको संरक्षण र लोकप्रियता बढाउने कार्यमा महत्वपूर्ण भूमिका निभाइरहेका छन्। विवाह, व्रतबन्ध, पूजा, र अन्य विभिन्न सार्वजनिक कार्यक्रमहरूमा अब दाङ मात्र होइन, बुटवलसम्म पनि उनीहरूको बाजा बजाउने टोलीको माग हुने थालेको छ। समूहका अध्यक्ष कस्तुरा खड्काका अनुसार, गत मङ्सिर महिनामा ३० भन्दा बढी कार्यक्रमहरूमा नौमती बाजा बजाएको छ। यसका साथै, पुस महिनामा राजनीतिक दलका कार्यक्रम र अन्य सार्वजनिक अवसरमा पनि बाजाको माग भएको उनले बताइन्।

पहिले गाउँका कार्यक्रमहरूमा प्रायः नौमती बाजा बजाइने गरेपनि पछिल्लो समयमा बाजा बजाउने परम्परा लोप हुन थालेको थियो। यसै कारणले, आमा समूहले बाजा बजाउने परम्पराको संरक्षण र यसलाई नयाँ जीवन दिने सोचका साथ यो पेसामा संलग्न भएका छन्। खड्काले बताएअनुसार, उनीहरूको समूहले प्रत्येक कार्यक्रमको लागि रु ८,००० देखि रु २५,००० सम्म भाडा लिने गरेको छ, र यसबाट राम्रो आम्दानी पनि भइरहेको छ।

पछिल्लो समय, यो समूहले आफ्नो सामाजिक कार्यको दायरा पनि विस्तार गरेको छ। विवाहका अवसरमा खाना खुवाउने, घरहरूमा रङ रोगन गर्ने, र झगडा मिलाउने जस्ता सामाजिक कार्यहरू गर्दै आएको छ। खड्काले भने, “हामीले चुलोचौकोमा सीमित नबसी, सामाजिक रूपमा सशक्त महिलाहरूको सन्देश दिनको लागि यो काम गर्दै आएका छौं।”

समूहले तिहारको अवसरमा भैलो खेलेर सङ्कलन गरेको रु १,४०,००० बाट वाद्य सामग्री खरिद गरेको छ। समूहमा २५ जनाभन्दा बढी महिला सदस्य रहेका छन्, जसमा ब्राह्मण, मगर, र क्षेत्री समुदायका महिलाहरू समावेश छन्।

आमा समूहको कार्यलाई दिगो बनाउन र पञ्चेबाजा बजाउने परम्परालाई निरन्तरता दिनका लागि एक भवन आवश्यक रहेको अध्यक्ष खड्काले उल्लेख गरे। भवन निर्माणका लागि सरकारसँग सहयोगको अपेक्षा गर्दै यस समूहले माग गरिरहेको छ।

यस आमा समूहको उदाहरणले महिलालाई घरकाजीका काममा मात्र सीमित नगरी सामाजिक, सांस्कृतिक र आर्थिक गतिविधिहरूमा सक्रिय बनाएको छ, र यसले समुदायमा सशक्त महिलाको छवि प्रस्तुत गरेको छ।